पानिपतची लढाई ही भारताच्या इतिहासातील एक महत्त्वाची घटना होती आणि त्यामुळे मुघल साम्राज्याची सुरुवात झाली. ही लढाई 5 जानेवारी, 1526 रोजी, सध्याच्या हरियाणा, भारतातील पानिपत शहराजवळ लढली गेली. ही लढाई सुलतान इब्राहिम लोदीच्या नेतृत्वाखालील दिल्ली सल्तनतच्या सैन्यात आणि अफगाण आक्रमक, जहिर-उद-दीन मुहम्मद बाबर यांच्या सैन्यात झाली.
पानिपतची पहिली लढाई 1526 मध्ये झाली आणि ती मुघल साम्राज्याची सुरुवात झाली. मुघल साम्राज्याचा संस्थापक बाबर, लोदी राजवंशाचा पराभव करून उत्तर भारतावर आपले राज्य प्रस्थापित करू शकला. बाबरचा विजय निर्णायक ठरला आणि त्यामुळे दिल्ली सल्तनतचा अंत झाला. पानिपतची लढाई हा भारतीय इतिहासातील एक महत्त्वाचा टर्निंग पॉइंट होता आणि याने या प्रदेशात एका नव्या युगाची सुरुवात झाली.
पानिपतची दुसरी लढाई 1556 मध्ये लढली गेली आणि ती मुघल सम्राट अकबर आणि हेमू या हिंदू राजा यांच्यात झाली ज्याने स्वतःला उत्तर भारताचा शासक घोषित केले होते. अकबर हेमूला पराभूत करून प्रदेशावर आपले राज्य प्रस्थापित करू शकला. या लढाईने मुघल सम्राटांच्या कारकिर्दीची सुरुवात झाली आणि त्यामुळे भारतातील मुघल साम्राज्याच्या पुढील विस्ताराची पायरी सुरू झाली.
पानिपतची तिसरी लढाई 1761 मध्ये लढली गेली आणि ती मराठा साम्राज्य आणि अफगाण आक्रमक अहमद शाह दुर्रानी यांच्यात झाली. मराठा साम्राज्य त्या वेळी त्याच्या सामर्थ्याच्या शिखरावर होते आणि ते अफगाण साम्राज्यासाठी एक मोठा धोका म्हणून पाहिले जात होते. तथापि, अहमद शाह दुर्राणी मराठा सैन्याचा पराभव करून उत्तर भारतावर आपले राज्य प्रस्थापित करू शकला. या लढाईने मराठा साम्राज्याचा ऱ्हास झाला आणि त्यामुळे भारतातील ब्रिटीश साम्राज्याच्या अंतिम उदयाला सुरुवात झाली.
